× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
Jezus' Intocht in Brussel (1888)   Verwijzingen

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

mi_1 

Ensor heeft Jezus’ intocht verplaatst van Jeruzalem naar Brussel. Rechts op de voorgrond zien we een vaandel met de tekst: ‘Vive Jésus, Roi de Bruxelles’ (‘Leve Jezus, koning van Brussel’).

li_2re_3 

Jezus’ intocht speelt zich af onder een groot spandoek met de tekst: ‘Vive la Sociale’ (‘Leve de Socialistische Maatschappij’).

Het wemelt van de mensen. Ergens midden op het schilderij ontwaren we Jezus, getooid met een brede heiligenkrans rond het hoofd, zittend op een ezeltje waarvan de oren recht overeind staan. Hij wordt voorafgegaan door een fanfarecorps in uniform; het corps wordt aangevoerd door een vaandel; het blijkt te heten: ‘Fanfares Doctrinales. Toujours Réussi’ (‘Leerstellig fanfarecorps. Succes verzekerd’). Je vraagt je af of hierin een cynische verwijzing schuilgaat naar de vaak al te leerstellige opstelling van de Kerk?

li_4re_5 

Ensor maakt van Jezus’ intocht één grote carnavalsoptocht. De mensen dragen maskers, zijn verkleed, vertonen karikaturale trekken; een normaal mens staat er niet op. Het hele schilderij werkt verwarrend. Al die rare koppen, bekken, tronies en smoelen. Is het ‘alleen maar’ zijn kritiek op de socialistische maatschappij van zijn dagen, die de pretentie heeft heilsstaat te zijn? En hebben ze een of andere halve gare politieke leider gevonden die als een quasi heiland de rol van Christus speelt? Maar er speelt ook een visie op de Kerk doorheen, getuige de opschriften, en de bisschop op de voorgrond die de stok van de tambour-maître hanteert.

Of is het nog breder? Houdt Ensor mij voor hoe hij ons hele menselijk bedrijf ziet? Iedereen stelt zich aan als een carnavalsganger, niemand toont zijn ware gezicht. Is dat waarom Jezus gekomen is? Om ons van die onwaarachtigheid te verlossen? Of zijn wij gewoon idioten die denken dat ze met Jezus een heiland binnenhalen?

mi_1 

De figuren rechts op het ereschavot: een man met bolhoed, wandelstok en sjerp. Is dat de burgemeester? Of is dat iemand die zich verkleed heeft als burgemeester? Of is dat – volgens Ensor – uiteindelijk toch hetzelfde?

Op de voorgrond de bisschop, die de muziek dirigeert. Is hij de echte tambour-maître die zich als bisschop heeft verkleed? Of is hij de bisschop die zich voor deze gelegenheid opwerpt als tambour-maître? Of is ook dat uiteindelijk hetzelfde? Of is hij een gewone man die zich verkleed heeft als bisschop, maar dan niet met een staf, maar met de dirigeerstok van de tambour-maître?

Hoe langer je kijkt, hoe meer vragen er op je afkomen. Want die Jezus in de verte? Is hij inderdaad Jezus? Of iemand die net doet of hij Jezus is door een Mexicaanse hoed op te zetten bij wijze van heiligenkrans, door op een ezeltje rond te rijden en door wijdse zegengebaren te maken? Is het hele leven één grote maskerade?

En míjn leven?

[1888, James Ensor, schilderij; België, Antwerpen, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten;
Dries van den Akker s.j. / 2004.12.31]

Verwijzingen
Matteus 21,01-09: Jaar A Palmzondag
Markus 11,01-10: Jaar B Palmzondag
Lukas 19,28-38: Jaar C Palmzondag

© A. van den Akker s.j.
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties