× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
Optrekken tegen een overmacht... (1624)   Verwijzingen

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

li_1re_2 

We kijken naar twee paneeltjes die deel uitmaken van een enorm retabel waarop de legende staat afgebeeld van de Tienduizend Martelaren. Dit verhaal vertelt hoe een Romeinse legermacht van negenduizend man ten strijde moest trekken tegen een overmacht van honderdduizend man. De keizer zag er geen heil in en trok zich terug. Maar een aanvoerder, Achatius, vertrouwde zich toe aan de Romeinse goden, bracht offers en trok op. Onmiddellijk raakte zijn mannen in verwarring. Dat zien we op het eerste plaatje. Ze lopen en kijken allemaal verschillende kanten op. Dan verschijnt er een engel die hen naar de hemel wijst. Dat wordt op de tweede afbeelding getoond. Als ze vertrouwen op de ware God die hemel en aarde gemaakt heeft, zullen ze de overwinning behalen. Het lijkt erop dat de voorste man rechts – is dat de aanvoerder Achatius? – nog aarzelt en onzeker achterom kijkt? En dat de engel hem nog een laatste duwtje in de goede richting geeft: ’Toe nu maar, je zult zien dat het goed gaat.’ Uiteindelijk volgen ze zijn raad op, en weten de enorme vijand een verrassende nederlaag toe te brengen.

[Alle 25 afbeeldingen van het retabel vindt u elders op de website bij de heilige Achatius op 22 juni].

Ik vermoed dat op de achtergrond van deze legende Jezus’ woorden van vandaag meespelen: “Welke koning zal, als hij tegen een andere koning ten strijde wil trekken, zich niet eerst neerzetten om te overleggen of hij sterk genoeg is om met tienduizend man het hoofd te bieden aan iemand die met twintigduizend man tegen hem optrekt?” Temeer omdat de negenduizend man waarvan sprake is in de legende straks zullen worden aangevuld met duizend man uit het vijandelijke leger. Aldus zullen het tienduizend man zijn die zich bij Christus aansluiten, en uiteindelijk ook de marteldood sterven. De martelgang die erop volgt, doorloopt bijna letterlijk dezelfde stadia als het lijdensverhaal van Jezus. Ze worden gesterkt door het sacrament, voorgeleid, veroordeeld, gegeseld, bespot, ontkleed en gekruisigd.

Ik versta de legende als een allegorie. Hier wordt het mensenleven – en dus ook het mijne - opgevat als een strijd tegen een grote vijand. Die strijd kan alleen maar gewonnen worden, wanneer ik mij laat wijzen en helpen door de hemel.

Het evangelieverhaal van vandaag legt de legende verder uit. De strijd die ik te voeren heb, is de strijd die Jezus’ leerlingen moeten leveren; uiteindelijk is het de strijd van Jezus zelf. Wat houdt zijn strijd in? Hij is op weg naar Jeruzalem. Daar zal het uitlopen op de grote confrontatie tussen Hem en de religieuze leiders van zijn dagen. Zijn opvatting van God en godsdienst tegenover die van zijn tegenstanders. Barmhartigheid tegenover tot liefdeloosheid verworden wetbetrachting. Vergevingsgezindheid tegenover onverzoenlijkheid. Die strijd voert Hij straks in Getsemani. Dat schrijft Lukas letterlijk: Hij geraakte in doodstrijd (‘agonie’ staat daar in het Grieks)! Hij bidt: “Vader, uw wil moet geschieden.” Wat wil de Vader? Barmhartigheid. Genade. Liefde. Nu bidt Jezus dat die goddelijke eigenschappen in Hem ook mogen zegevieren als Hij zelf het slachtoffer is, kapot gemaakt zal worden. Zal Hij dan nog met genade en barmhartigheid kunnen antwoorden? Want die moeten en zullen het laatste woord hebben. Wij weten dat zijn gebed wordt verhoord. Even later zal Hij een van zijn aanvallers genezen; Hij zal de wenende vrouwen troosten. En op het kruis, als zijn tegenstanders beneden triomfantelijk en cynisch staan te pesten, zal Hij bidden: “Vader, vergeef het hun,” zelfs zonder dat ze erom gevraagd hebben. Dat is de strijd die Jezus te voeren heeft.

En als ik me dus bij Hem wil aansluiten, zal Hij me heel nuchter waarschuwen: ‘Denk je dat je Mij kunt volgen in de strijd die Ik moet voeren?’ Ga er eerst nog eens even rustig voor zitten om je dat af te vragen. De soldaten van de afbeelding konden het. Ben ik een van hen?

[vóór 1624, houtreliëf altaarretabel; Frankrijk, Bretagne, Crozon, St-Pierre. Dries van den Akker s.j. / 2010.08.25]

Verwijzingen
Lukas 14,31-32: Jaar C door het jaar 23e zo
Door het jaar 31e week wo
Feest 22 jun 0135 Achatius-Ararat+Tienduizend-Martelaren

© A. van den Akker s.j.
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties