× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
"Laat de kinderen tot Mij komen" (1929)   Verwijzingen

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

 

De Duitse kunstenaar Emil Nolde (1867-1956) heeft zijn schilderij de titel meegegeven ‘So ihr nicht werdet wie die Kinder…’ (‘Als jullie niet worden als kinderen…’). Het is dus een illustratie bij een bijbeltekst. Maar bij welke tekst? De tekst die het dichtst komt bij het Duitse citaat vinden we bij Matteus (18,03). Het is een uitspraak van Jezus: “Ik zeg jullie: als je niet opnieuw wordt als kleine kinderen zul je het Rijk der Hemelen niet binnengaan.” Nolde heeft alleen het eerste stukje van Jezus’ uitspraak overgenomen, en daar bovendien het woordje ‘opnieuw’ (in het Grieks staat er ‘als je je niet omkeert’) uit weggelaten.

De afbeelding zelf lijkt veeleer een illustratie bij het verhaal dat er kinderen bij Jezus worden gebracht die door de leerlingen bars worden afgewezen. Waarop Jezus zegt: ‘“Laat die kinderen toch bij Me komen en houd ze niet tegen. Want aan hen die zijn zoals zij, behoort het Koninkrijk Gods. Voorwaar, Ik zeg je: wie het Koninkrijk Gods niet aanneem als een kind, zal er zeker niet binnengaan.” Daarop omarmde Hij ze en zegende hen, terwijl Hij hun de handen oplegde’ (Markus 10,13-16).

We zien aan Jezus’ rechterhand drie kinderen. Bij één ervan heeft Hij teder zijn arm om het hoofd geslagen. Vlak voor Hem staat een bloot kindje op de rug gezien, dat zijn armpjes naar Hem uitstrekt. Juist nog zichtbaar is een derde kind dat vrolijk aanhankelijk naar Hem opziet.

Links van Jezus zien we twee volwassenen, leerlingen. Ze worden door Jezus’ opgeheven linkerhand tegengehouden. Zo heeft de schilder Jezus in het midden van zijn compositie opgesteld. Niet alleen als centrum van het gebeuren. Maar ook als een scheidsmuur tussen de kinderen aan zijn rechterhand (waarvan de blanke weerloosheid nog eens wordt benadrukt door er één als een wit naakt af te beelden) en de boze leerlingen aan zijn linkerhand. Zou Nolde bij deze opbouw gedacht hebben aan al die middeleeuwse afbeeldingen van Jezus’ kruisiging waar de goede moordenaar zich aan Jezus’ rechterhand bevindt en de slechte aan zijn linker?

De leerlingen worden weergegeven met lange gezichten. De achterste heeft ogen als donkere vlekken, en zijn mond vervaagt tot een gesloten rode vlek. De voorste toont zijn agressieve tanden en draagt een boord zoals dominees (en priesters?) die hebben. De ene hand die van hem zichtbaar is, balt zich tot een vuist. De kleding van beiden is donker en somber en steekt schril af tegen het diepe rood van Jezus’ gewaad en de vrolijke, zonnige tinten van de kinderen.

Opvallend is de groene kleur in Jezus’ ogen die weerspiegeld wordt in de ogen van het meest linkse kind. Deze kleur wordt voortgezet in de achtergrond. Is dat de kleur van de hoop, de toekomst? Jezus komt immers op voor de kleinen en de zwakken, hier gesymboliseerd door kinderen. Kleinen zijn de mensen die aangewezen zijn op hoop en geloof in de toekomst, omdat hun actuele situatie nog zoveel te wensen over laat.

De zeggingskracht van deze afbeelding wordt nog vergroot door het feit dat de schilder het tafereel zo dichtbij haalt. Ik sta er met mijn neus boven op. Zodat de figuren niet eens ten voeten uit zijn weergegeven. Ik bevind mij vlak vóór Jezus. Naar welke kant gaat mijn sympathie? Waar hoor ik het meeste thuis: bij die leerlingen of die kinderen? Of – nog belangrijker: waar zou Hij mij het liefste willen zien? En wat doet dat met Mij?

[1929, Emil Nolde, schilderij, Duitsland, Mühlheim, Kunstmuseum (privat); Dries van den Akker s.j./2009.09.28]

Verwijzingen
Matteus 19,13-15: -
Markus 10,13-16: Jaar B door het jaar 27e zo
Lukas 18,15-17: -
Door het jaar 07e week za
Door het jaar 19e week za

© A. van den Akker s.j.
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties