× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
Maria Boodschap (1800)   Verwijzingen

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

 

De kunstenaar maakt een heldere indeling. Links Maria, voor een lessenaar geknield op een kussentje. Op de lessenaar een opengeslagen boek; ongetwijfeld haar bijbel: wat wij het Oude Testament noemen. Haar hand ligt op een kleiner opgeslagen boekje. Haar gebedenboekje? De psalmen? Opvallend: ze is bijzonder rijk gekleed in een gouden onderkleed, met daarover heen een blauw gewaad, van buiten bezaaid met sterretjes, van binnen gevoerd met hermelijn. De zwarte vlekken hebben de vorm van kwastjes: het zijn de hermines,ontleend aan het wapen van Bretagne.

Tegenover haar de engel, herkenbaar aan zijn omhoog gestoken goudkleurige vleugels. Hij is gekleed in groen, blauw en wit, dat alles afgezet met gouden biezen. Hij reikt Maria de lelie aan, symbool van haar maagdelijkheid.

Trouwens, alle perspectieflijnen wijzen naar Maria. Om te beginnen de opengescheurde wolken en de vlucht van de duif, symbool van de Heilige Geest, die vanuit de hemel op Maria toekomt. De denkbeeldige lijnen die lopen langs de kapitelen van de zuilen links en rechts. Maar ook de lijn van de balustrade. De houding van de engel. Ja, het lijkt wel of de engel op Maria toekomt met omzichtige danspasjes: de rechtervoet elegant voor de linker, het bovenlijf naar Maria toegewend; de ene arm, met de lelie, strekt zich naar haar uit; de andere arm zwierig naar omhoog... Zo draait een jongen bij het dansen om een meisje heen. Zou Maria de tekst van Jeremia (20,07) opgeslagen hebben: ‘Gij hebt mij verleid; ik ben gezwicht; U bent mij te sterk”?

Eigenlijk is die lelie in de hand van de engel helemaal niet nodig. Er staat er al een: in een vaas op de balustrade, precies in het midden van de afbeelding. In de traditie kon de kunstenaar kiezen: hij plaatste de lelie in een vaas, of gaf haar de engel in de hand. Maar allebei de mogelijkheden tegelijkertijd: dat is uitzonderlijk. Duidt de lelie in de vaas erop dat Maria al had gekozen voor de maagdelijkheid? Dan zou ze een weergave kunnen zijn van Maria’s antwoord aan de engel: “Ik beken geen man.” Dan zou de lelie in de hand van de engel haar bevestigen in die keuze: ze zal maagd blijven, ondanks het feit dat ze een kind zal baren.

De Heilige Geest, hier aangeduid met de duif, zal over haar komen, en daaruit zal een zoon geboren worden. In wezen is dat een scheppingsverhaal. Immers, in die tijd wist men nog niets van eicellen bij de vrouw. Men meende dat de schoot van de vrouw leeg was. Het zaad van de man was in principe het levensbeginsel van de mens dat de lege ruimte van de moederschoot nodig had om tot een levensvatbaar mens uit te groeien. Als dus een mens voortkomt uit een lege schoot, wordt de mens geboren uit het niets. Zoals bij de schepping. Juist als in het scheppingsverhaal zal de Geest van God hier over Maria komen en daaruit zal een nieuwe schepping, een nieuwe mens te voorschijn komen.

Heeft de kunstenaar dat willen benadrukken door het dorpsmeisje Maria neer te zetten als een vorstin; en door van het eenvoudige huisje in Nazareth een paleiszaal te maken, met marmeren zuilen, bekroond met rijk bewerkte gouden kapitelen? De nieuwe schepping is al begonnen…

[18e eeuw(?), paneelschildering. Frankrijk, Bretagne, Plozévet, Ste Trinité. Dries van den Akker s.j. / 2011.03.15]

Verwijzingen
Lukas 01,26-38: Jaar B advent: 04e zo
Advent 20 dec
Feest 25 mrt 0000: Maria-Boodschap
Feest 08 dec 0017 v.Chr.: Maria-Onbevlekt-Ontvangen
Feest 29 sep 0000 Aartsengel Gabriël

© A. van den Akker s.j.
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties