× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
Evangelie in een weerbarstige wereld (1965)   Verwijzingen

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

 

In de 12e eeuw leefde even buiten het Zuid-Limburgse plaatsje Houthem de kluizenaar Gerlach, een voormalig ridder. Jaren geleden was zijn vrouw gestorven, terwijl hij op weg was naar een riddertoernooi. Hij besloot daarop een leven te leiden van boete en gebed. Na enkele jaren in Jeruzalem veehoeder te zijn geweest in dienst van de ridders van Sint-Jan, had hij zich in Houthem gevestigd. In holle boom. Een wereldvreemd man. Een man van God. De boeren uit de omgeving mochten hem graag: als hun beesten ziek werden, brachten zij ze bij hem in de overtuiging dat ze door zijn handoplegging zouden genezen.
Hij was heel anders dan de officiële geestelijken in het naburige Meerssen. Dat waren hoge heren die gehoorzaamd wensten te worden. Bij hen lag Gerlach niet zo goed. Sterker, zij waren gebeten op hem.
Waar hebben we dat eerder gehoord? In die zin was Gerlach al een echte heilige: hij deed in zijn omgeving de tijden van het evangelie herleven.
De heren geestelijken beschuldigden hem ervan onder de stenen vloer van zijn holle boom een schat verborgen te houden. De bisschop van Luik liet hoogst persoonlijk een onderzoek instellen. De boom werd omgehakt, de vloer open gebroken. Er werd niets verdachts gevonden. De bisschop gaf Gerlach en zijn levenswijze alsnog zijn zegen.
Dat moment is door de kunstenaar weergegeven. Op de voorgrond links ligt Gerlach - met als enige een heiligenkransje rond zijn hoofd - eerbiedig neergeknield om de zegen van de bisschop te ondergaan. Zijn open handen wijzen erop dat hij de zegen ontvangt. De bisschop rechts - met mijter en staf - ziet met zorgvolle blik op hem neer. Een blik die past bij het zegenende gebaar van zijn rechterhand. Links achter Gerlach een geestelijke, uitgedost in franciscaner pij. Historisch gesproken is dat onmogelijk. Ruim tien jaar na Gerlachs dood in Limburg, zou pas Franciscus in het verre Italië geboren worden. De blik van de geestelijke is niet vriendelijk. Ook niet van degene in witte pij die achter de zogenaamde franciscaan staat. Maar ook de twee landslieden rechts kijken niet vriendelijk. Ze zien er nogal agressief uit: de één met een pikhouweel, de ander met een of ander landbouwinstrument.

Alsof we bekende woorden horen: ‘Hij kwam in het zijne, maar de zijnen hebben hem niet aanvaard…’(Johannes 01,11). De tijden van het evangelie…
Op de achtergrond de gehavende boom. Gerlachs geschonden beschutting. Zijn rijkdom. Zijn schat. Maar dan anders dan zijn tegenstanders dachten. Kapot gemaakt. Beeld van de schepping die naar heelwording verlangt; of - zoals Paulus het zou zeggen. ‘die zucht en steunt in barensweeën’ (Romeinen 08,22).

Kijkend naar de afbeelding keer ik in tot mijzelf. Ik kijk om me heen om te zien op hoeveel tegenstand het evangelie stuit in mijn omgeving. En of het juist daardoor des te meer evangelie blijkt te zijn? En of het de bescherming geniet van de kerkelijke overheid? En wat mijn plaats is in dat geheel?

[1966, Weiss, glasschilderkunst. Nederland, Roermond, St-Christoffel. Dries van den Akker s.j./2012.12.31]

Verwijzingen
Feest 05 jan. 1170 Gerlach-Houtem-StGerlach

© A. van den Akker s.j.
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties