Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

Het hongerdoek heeft als titel en thema meegekregen de vraag: ‘Hoeveel broden hebben jullie?’ Die vraag stelt Jezus aan zijn leerlingen, als de vijfduizend gevoed moeten worden, en de leerlingen niet weten hoe ze zoveel mensen te eten moeten geven (Markus 06,38).
De kunstenares verdeelt het doek in vier taferelen die uiteen worden gehouden door een kruis, waarvan de uiteinden rood gekleurd zijn. Naar het centrum wordt de kleur steeds geler, de kleur van het licht, de kleur van Pasen.

Linksboven zien we de illustratie bij het verhaal waaraan de titelvraag is ontleend. Op de achtergrond de mensenmenigte die gevoed moet worden. Op de voorgrond de tafel, waarop twee visjes te zien zijn. Broden zien we niet. Met des te meer klem kan hier de vraag gesteld worden: ‘Hoeveel broden hebben jullie?’ Of moeten we de klemtoon ergens anders leggen? Luidt de vraag eigenlijk: ‘Híer hebben ze geen broden. Vraag is dus: hoeveel broden hebben júllie?’

Linksonder zien we weer een tafel. Deze tafel staat vol met spijs en drank. Voor de tafel een bos van uitgemergelde handen die gretig reiken naar die overvloed op tafel. Achter de tafel een griezelig gezelschap van vijf welgedane personen uit de rijkere klasse, die geen oog hebben of wensen te hebben voor de nood daar vlak vóór hen. Vijf! Precies het aantal broden dat op de tafel erboven ontbreekt. De in Bolivia woonachtige kunstenares verwijst in haar uitleg naar het verhaal van Lazarus en de rijke vrek (Lukas 16,19-31). Zij heeft zich daarbij laten inspireren door de strijd tussen arm en rijk die zo kenmerkend is voor Latijns-Amerika. Hier klinkt de vraag ‘Hoeveel broden hebben jullie?’ als een aanklacht, want al die handen daar vóór jullie hebben niets!

Rechtsboven herkennen we Jezus met zijn leerlingen aan het laatste avondmaal. Tussen de leerlingen door zien we op tafel de beker en een brood. ‘Hoeveel broden hebben jullie?’ Eén brood. Dat brood zal Jezus in zijn handen nemen, ervan zeggen dat het zijn lichaam is, het breken en uitdelen aan zijn leerlingen: ‘Neemt, eet, dit ben Ik voor jullie.’ Dat ene brood zal - via de leerlingen - voldoende blijken voor vele malen meer dan vijfduizend.

Die situatie zien we rechtsonder. Vijf - weer vijf! - kinderen, gezeten op de tafel. Ze eten en hebben glazen met water of melk tussen hen in staan. Aan hun voeten groeit een vloed van korenaren op. Die korenaren rijmen prachtig op de hongerige handen op de linker afbeelding. ‘Hoeveel broden hebben jullie hier?’ Meer dan voldoende. Beeld van de ideale tijd die nog in de toekomst ligt.

De afbeeldingen zijn in rode en gele tinten gehouden. Op de tafel links boven valt een wit licht. Ook Jezus rechts boven steekt in het wit met een zonachtige bol achter Hem helder af bij de rode en gele kleuren op de rest van de afbeelding. Linksonder verschijnt er veelzeggend zwart in de afbeelding en rechtsonder groen, terwijl die beide afbeeldingen een wit licht boven zich hebben, alsof de kunstenares mij erop wil attenderen dat niets ontgaat aan Gods aanwezigheid.

‘Hoeveel broden heb je?’

Verrassend om dat te vragen op een moment dat ik word uitgenodigd om te vasten.

[2013(Stih), Duitsland, Misereor. Dries van den Akker s.j./2013.02.01]

Verwijzingen
Veertigdagentijd