× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
Jezus neemt afscheid (1525)   Verwijzingen

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

In de schilderkunst heeft men weet van een gebeurtenis uit het leven van Jezus die in geen van de evangelies staat opgetekend; zelfs niet in de apocriefe - niet officieel erkende -evangelies. Het betreft Jezus’ afscheid van zijn moeder vlak voordat Hij zijn lijden tegemoet gaat. Het zijn middeleeuwse meditatieboekjes die erover vertellen.

mi_1 

Op de drempel van een rijk huis zien we op de voorgrond Jezus, op blote voeten en in een eenvoudig paarsig gewaad. Hij omhelst zijn moeder die afgebeeld is als een wat oudere vrouw. Zij is enigszins op haar knieën gezakt en hangt verdrietig tegen Hem aan. Ze is gekleed in een blauw gewaad, en draagt een witte sjaal op het hoofd. Links van die twee: vier vrouwen, bijzonder rijk gekleed. Zijn dit de vrouwen die Hem straks uit de verte zullen volgen en op afstand zullen toezien hoe Hij sterft aan het kruis en uiteindelijk in een graf wordt gelegd? Of bevinden we ons in het huis van Martha en Maria te Bethanië. Johannes vertelt dat Jezus daar aan tafel aanlag en dat Maria Hem de voeten balsemde? En dat zij dit had gedaan met het oog op zijn begrafenis. Want bij die gelegenheid zou er geen tijd meer zijn om Hem naar behoren te balsemen. Of zijn dit de vrouwen van wie Lukas (08,01-03) vertelt dat ze Jezus uit eigen middelen onderhielden?
Op de achtergrond zien we een roodharige man. Rood haar was in de middeleeuwen symbool van boosaardigheid. Judas wordt herhaaldelijk afgebeeld met rood haar. Is hij in gesprek met de vrouw die Jezus’ voeten heeft gebalsemd? De evangelisten weten ons te vertellen dat met name Judas zich ergerde aan die verkwisting. Wordt dat daar op de achtergrond afgebeeld?
Buiten staan drie leerlingen. In de kalende leerling op blote voeten, gekleed in het zwart en wit, die geroerd zijn neus snuit of zijn tranen afwist, menen we Petrus te herkennen aan zijn rond geschoren haar. De leerling in het rood met zijn rug naar ons toe, zal wel Johannes zijn. Tussen hen in waarschijnlijk Johannes’ broer Jacobus. Immers, dat zullen straks ook de drie zijn die Jezus apart meeneemt in Getsemani om samen met Hem te bidden.

mi_2 

Verder op de achtergrond zien we nog eens twee leerlingen - ook op blote voeten. Zij volgen een man met een kruik op zijn schouder. Daarmee zijn we weer op bekend terrein: ‘Op de eerste dag van het ongedesemde brood, de dag waarop men het paaslam slacht, zeiden zijn leerlingen tot Hem: "Waar wilt Gij dat wij voorbereidselen gaan treffen, zodat Gij het paasmaal kunt houden?" Hij zond daarop twee van zijn leerlingen uit met de opdracht: "Gaat naar de stad en daar zult ge een man tegenkomen die een kruik water draagt; volg hem en zegt aan de eigenaar van het huis waar hij binnengaat: De Meester laat vragen: Waar is de zaal voor Mij, waar Ik met mijn leerlingen het paasmaal kan houden? Hij zal u dan een grote bovenzaal laten zien, met rustbedden en van al het nodige voorzien: maakt daar alles voor ons klaar." De leerlingen vertrokken, gingen de stad binnen, vonden alles zoals Hij het hun gezegd had en maakten het paasmaal gereed’ (Markus 14,12-16).
Wat een geladen moment. Straks zal Jezus blijken te weten dat Judas rondloopt met plannen om Hem over te leveren; dat Petrus Hem drie maal zal verloochenen; dat alle leerlingen zullen vluchten. Hij weet het hier al. Ik kijk naar de rust die van Hem afstraalt. Hoe Hij begaan is met zijn moeder. Hoe lang is het geleden dat zij er met Jezus’ broers op uit trok om Hem naar huis terug te halen, omdat ze meenden dat Hij niet meer bij zijn verstand was (Markus 03,21.31)? Kwam dit moment niet veel meer in aanmerking om te menen dat Jezus niet goed bij zijn verstand was: dat Hij alles wat Hem te wachten stond met open oog tegemoet ging? Maar hier hangt Maria Hem aan, letterlijk en figuurlijk. Weet zij ook wat er te gebeuren staat? Of voorvoelt zij het? Zou Jezus ook tegen déze Maria gezegd hebben: ‘Houd mij niet vast, want Ik ben nog niet opgestegen naar de Vader’ (Johannes 20,17)…?

[ca 1525, Meester van Delft, paneelschildering. Nederland, Delft, Prinsenhof. Dries van den Akker s.j. / 2013.03.19]

Verwijzingen
Markus 14,01-11: Jaar B Palmzondag
Johannes 12,01-11: Goede Week ma

© A. van den Akker s.j.
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties