× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
Voetwassing & Avondmaal (1396)   Verwijzingen
Overweging van, en uitgesproken door, Anneke van der Werff-Verbraak

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

 

We kijken naar een muurschildering uit 1396: de Voetwassing.

De kunstenaar deelt de afbeelding door een denkbeeldige verticale lijn in twee helften. Op de linkerhelft is Jezus afgebeeld, met kruisnimbus .De rechterhelft wordt ingenomen door vijf leerlingen. Drie zitten op een groen bankje. Precies op de denkbeeldige lijn ,iets onder het midden heeft de schilder de uitgestrekte handen van Jezus afgebeeld. Jezus zit neergeknield voor de leerlingen. Hij maakt zich letterlijk kleiner dan zij. Hij zit daar als een slaaf, nederig en kwetsbaar, met alleen een wit onderkleed aan. Naast hem staat het wasbekken voor de voetwassing. Toch straalt hij ook iets vastberadens uit. Zijn rug is recht en zijn gezicht toont een besliste, zelfs een beetje pijnlijke trek . Doet het hem verdriet dat Petrus niet begrijpt waar het om gaat: Dat de Mensenzoon niet gekomen is om gediend te worden, maar om te dienen?
Hoewel lager en ondergeschikt aan de leerlingen, lijkt Jezus de regie volledig in handen te hebben. Zoals hij ook de regie in handen zal hebben straks tijdens het verraad in de Hof van Olijven. En eveneens tijdens de ondervraging door Pilatus. Zelfs heeft hij de regie in handen als hij, bespot, gegeseld en met een doornen kroon op het hoofd aan het volk getoond wordt. “Zie de mens…”. En hij heeft de regie in handen als hij, zelf het kruis dragend, de vrouwen ontmoet en tot hen zegt: “Dochters van Jeruzalem, weent niet over mij, maar weent over uzelf en over uw kinderen”. En ook heeft hij de regie in handen als hij, hangend aan het kruis uitroept:” Vader, vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen”. En als hij tegen de misdadiger naast hem aan het kruis zegt: “Vandaag nog zul je met mij zijn in het Paradijs”….Zijn regie: vrijwillig tot een slaaf geworden, omdat de naastenliefde en vergeving het laatste woord moet hebben, toen… en nu…

Jezus als een slaaf vóór de leerlingen neergeknield. We zien hen zitten op een groen bankje. Het bankje staat op een bruine verhoging, zodat de leerlingen nog hoger boven Jezus uitsteken. In tegenstelling tot Jezus hebben zij een kleurig bovenkleed aan. De achterste leerling heeft een groen bovenkleed, de middelste een goudkleurig bovenkleed. Beide hebben het kleed opgetrokken tot net onder de knie. Zij zitten gereed om hun voeten te laten wassen. Of misschien is dat zelfs al gebeurd. De middelste leerling lijkt de jongste. Waarschijnlijk is het Johannes. Beide leerlingen kijken naar Jezus met een serieuze, ingetogen blik. Alsof zij getuige zijn van een mysterie. Zo niet de derde leerling. Het moet Petrus zijn. Hij zit naast Johannes en draagt een blauw bovenkleed. Zijn gezicht toont afweer, net als zijn handen. Alsof wij hem horen zeggen: “Heer, nooit in de eeuwigheid zult U mij de voeten wassen.” Met zijn rechterhand houdt hij het kleed stevig vast op de knie. Hij weigert het kleed op te trekken. Hoe geheel anders is zijn houding dan die van de andere leerlingen. Zelfs de uitgestoken handen en de overtuigende, pijnlijke blik van Jezus lijken hem niet te kunnen vermurwen. In tegenstelling tot de andere leerlingen wil of durft hij zich niet over te geven aan dit mysterie.
Achter de drie leerlingen zijn nog twee heiligenkransen zichtbaar. De overige leerlingen zijn niet afgebeeld.
Het tafereel speelt zich af tegen een egaal rode achtergrond. Kleur van de liefde, maar ook van het lijden. “Wie mijn volgeling wil zijn moet zich de voeten laten wassen. Wie mijn volgeling wil zijn moet zijn kruis opnemen…”

Kijkend naar de afbeelding vraag ik mij af wat er in ieder van de afgebeelde personen omgaat, en in hoeverre ik Jezus’ volgeling wil en kan zijn.

[1396, wandschildering. Duitsland, Münstermaifeld, St-Martinskirche. Anneke van der Werff-Verbraak/2014.04.01]

Verwijzingen
Johannes 13,01-15: Jaar A + B + C Witte Donderdag (avondmis)
Matteus 26,20-29: Jaar A Palmzondag
Markus 14,17-25: Jaar B Palmzondag & Sacramentsdag
Lukas 22,19-23: Jaar C Palmzondag

© Anneke van der Werff-Verbraak
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties