× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
De leerlingen slapen in Getsemani (1516)   Verwijzingen

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

li_1re_2 

De onderste helft van de afbeelding heeft de kunstenaar ingeruimd voor de drie slapende leerlingen: van links naar rechts Jacobus, Petrus en Johannes. Zojuist had Jezus hun toevertrouwd dat Hij ‘dodelijk bedroefd’ was. Hij had hun gevraagd bij Hem te blijven en met Hem te waken. Maar ze zijn in slaap gevallen. Dit feit maakt Jezus’ eenzaamheid nog groter. Ook dat laat de afbeelding duidelijk zien.

Waar hun bovengewaden in kleur verschillen, dragen ze alle drie een goudkleurig ondergewaad, de kleur van Jezus’ kleed.

Opvallend is ook dat de gewaden bij alle drie de voeten bedekken. Op middeleeuwse afbeeldingen symboliseren blote voeten de navolging van Jezus. Welnu, op dit tafereel van zijn lijdensaltaar laat de kunstenaar zien dat de leerlingen weliswaar bij Jezus horen (gouden kleding), maar nog niet werkelijk zijn volgelingen genoemd kunnen worden.

Datzelfde beeldt hij uit in de figuur van Petrus. Petrus slaapt met zijn hoofd geleund op zijn linker vuist, terwijl hij met de rechter het zwaard omklemt. Met dat zwaard zal hij straks voor Jezus opkomen en bij diens arrestatie een van de bendeleden, Malchus, het oor afslaan. Jezus zal ingrijpen met de woorden: “Laat dat.” En Hij zal het oor genezen. Alsof Hij zeggen wil dat zijn Koninkrijk niet komt met wapengeweld, maar met gebed, door zelfs goed te doen aan een vijand (en door lijden op zich te nemen!). Precies dat brengt de kunstenaar in beeld door de manier waarop hij dit tafereel heeft gecomponeerd. Wanneer we de denkbeeldige diagonaal over de afbeelding volgen, die linksonder bij Petrus’ zwaard begint, dan loopt er een lijn van daar via Jezus’ blote voeten(!), precies over zijn gevouwen handen naar de beker van Jezus’ lijden.

Volgens mij heeft de kunstenaar nog een verrassing in petto rond de persoon van Petrus. Die naam was hem destijds door Jezus gegeven: “Petrus, ‘rots’, want op jou kan Ik bouwen”, had Jezus gezegd. Maar daar is het klaarblijkelijk deze avond nog niet de tijd voor. Deze avond moet Jezus nog gewoon steun zoeken op een andere rots. En die is duidelijk náást Petrus afgebeeld. Een veelbetekenende woordspeling in beeld?

Johannes en Jacobus bevinden zich links en rechts van Petrus. Dubbelzinnige verwijzing naar dat moment waarop zij (al of niet via hun moeder) aan Jezus hadden gevraagd om in zijn Koninkrijk links en rechts van Hem te mogen zetelen…(Markus 10,35-38; Matteus 20,20-23)? Bij die gelegenheid had Jezus al verwezen naar dit moment: “Je weet niet wat je vraagt. Kunnen jullie de beker drinken die Ik moet drinken?” Zij hadden geantwoord: “Ja.” Jezus had hun in het vooruitzicht gesteld dat dat ook ooit zou gebeuren, maar ook daar is deze avond beslist nog geen sprake van. Jacobus zullen we tijdens het lijden van Jezus niet meer terugzien. Johannes wel: aan de zijde van Jezus’ moeder.

[1516, Picardische steensculptuur altaarretabel; Frankrijk, Bretagne, Pontivy, Chapelle Notre Dame de la Houssaye.
Dries van den Akker s.j. / 2007.08.16]

Verwijzingen
Matteus 26,36-46: Jaar A palmzondag
Markus 14,32-42: Jaar B palmzondag
Lukas 22,40-46: Jaar C palmzondag
Feest 29 jun 0067 Petrus-Apostel
Feest 25 jul 0044 Jacobus-Apostel-Sr
Feest 27 dec 0104 Johannes Apostel & Evangelist

© A. van den Akker s.j.
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties