× 
Klik in dit venster
op: http://heiligen.net
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

welkom menu contact zoeken
KalenderOude testamentNieuwe testamentHeiligenKerkenAnders...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van verreweg de meeste meditaties, overleed 30 oktober 2022
Opwekking van Lazarus (1600)   Verwijzingen

Klik op de pijl om de meditatie te beluisteren...  ...speel bestand af...

 

De iconenschilder plaatst het tafereel van de opwekking van Lazarus in een berglandschap. Die bergen duiden erop dat we ons dicht bij God bevinden. Dat wordt nog versterkt door de gouden gloed die over de bergen ligt; ze weerkaatsen de kleur van de hemelse achtergrond. Tussen de twee rotsmassieven links en rechts wordt de horizon afgesloten door een enorm gouden kruis. Precies onder de balk van dat kruis speelt zich de scène af van Lazarus’ opwekking uit de dood.

Van links nadert Jezus; Hij is herkenbaar aan de kruisnimbus rond zijn hoofd, aan de boekrol in zijn linkerhand, en aan het gebaar dat Hij maakt met zijn rechterhand. Het gebaar dat zowel zegen als goddelijk onderricht uitdrukt. Die hand valt precies samen met de staande balk van het kruis tegen de horizon. Aan dat kruis ontleent Hij zijn onderricht en de zegen die Hij komt brengen.

Aan de andere kant van het kruis een groepje mannen. Zij zullen wel de troosters zijn die gekomen waren om Martha en Maria in hun verdriet bij te staan. Helemaal aan de rechterkant rijst tegen de achtergrond van een pikzwarte rotsspelonk Lazarus op uit een sarcofaag; hij is gehuld in witte windsels. Zijn opstanding beantwoordt aan het gebaar dat Jezus maakt met zijn rechterhand.

Beneden op de grond liggen geknield voor Jezus’ voeten Lazarus’ zusters Martha en Maria. Zij heten Hem welkom en smeken om zijn hulp. Een van de twee zien we nogmaals dichtbij het graf in dezelfde houding. Waarschijnlijk is zij Martha. Van haar vertelt Johannes immers dat zij bij het graf nogmaals het woord tot Jezus richt: ‘Heer, hij riekt reeds.’ Zo vormt de afgebeelde Martha rechts de verbinding tussen de dode Lazarus en de treurende bezoekers, en in het midden tussen de treurenden en Jezus’ met zijn gevolg.

Prachtig is de gelijktijdigheid van alles wat achtereenvolgens in het verhaal wordt verteld. Terwijl Martha en Maria nog treuren, beantwoordt Jezus hun smeekgebed met zijn majesteitelijk gebaar dat de dode doet opstaan. Het wonder van hun gebedsverhoring heeft al plaats gevonden op het moment dat de beide zusters er nog om vragen. Achter hun rug. Zonder dat zij het al in de gaten hebben. Prachtige uitbeelding van de openingszin van dit verhaal: “Jezus hield veel van Martha, haar zuster en Lazarus.”

Bij nader inzien krijgen we de indruk dat het nog tot niemand op de afbeelding doordringt wat er gebeurt. Hooguit tot Petrus, helemaal links, herkenbaar aan zijn rondgeschoren witte haar. Of kijkt ook hij veeleer naar het verdriet van de beide zusters? Aller ogen – ook die van de ten leven gewekte Lazarus - zijn op Jezus gevestigd. Naar Hem gaat alle aandacht uit. Niet naar het wonder dat zich intussen afspeelt. Naar Hem die we horen zeggen: “Ik ben de verrijzenis en het leven. Wie in Mij gelooft, zal leven, ook al is hij gestorven. En wie in Mij gelooft, zal in eeuwigheid niet sterven.”

Geloof ik dat? Voor mezelf? Voor al degenen die mij in de dood zijn voorgegaan? Zijn ze inderdaad intussen – om zo te zeggen: achter mijn rug - al opgestaan uit hun dood? Ik volg het voorbeeld van de afgebeelde figuren, en houd mijn blik gevestigd op Jezus. Ik sta stil bij de boodschap van de kunstenaar: dat mijn smeekgebed al is verhoord voordat ik ben uitgesproken.

[16e eeuw; Rusland, Moskou, Rublevmuseum. Dries van den Akker s.j. / 2011.03.14]

Verwijzingen
Johannes 11,01-44: Jaar A veertigdagentijd 05e zo
Veertigdagentijd 05e week [elke gewenste dag]
Feest 2 nov. 0000 Allerzielen
Feest 29 jul. 0100 Lazarus-Bethanië
Feest 22 jul. 0100 Maria-Magdalena
Feest 29 jul. 0100 Martha Bethanië

© A. van den Akker s.j.
Deze pagina is het laatst gewijzigd op 4 mei 2018

Over beeldmeditaties Voorbereiding
Inrichting website Leeswijzer
Auteurs / Afb. Alle 435 meditaties